ΟΛΥΜΠΙΑ ΚΑΙ ΟΛΥΜΠΙΑΚΟΙ ΑΓΩΝΕΣ ΣΤΗΝ ΑΡΧΑΙΟΤΗΤΑ – OLYMPIA AND THE OLYMPIC GAMES OF ANTIQUITY

Η Ολυμπία αποτελεί αποφασιστικό σταθμό πολύ μεγάλης διάρκειας, όχι μόνο για την έρευνα της ελληνικής ιστορίας, αλλά και για την ιστορία του πνεύματος ολόκληρης της ανθρωπότητας. Κατά τη μακρά πορεία της ζωής της, η Ολυμπία, αφού από το παιχνίδι δημιούργησε τον αγώνα και τον αγώνα τον μετέτρεψε σε σχολείο περήφανης ζωής για τους ανθρώπους, σκόρπισε έπειτα ποταμούς από φως αγωγής και παιδείας, έχοντας μεταλλαχθεί στο κέντρο του ελληνικού κόσμου. Γύρω της συγκεντρώνονταν, κάθε τέσσερα χρόνια, όλοι οι ελεύθεροι Έλληνες, που είχαν απλωθεί στα παράλια της πλουτοφόρου Μεσογείου κι έως μέσα την ενδοχώρα της Ευρώπης, της Ασίας και της Αφρικής, από τον Καύκασο ίσαμε τις Ηράκλειες Στήλες. Έτσι, η Ολυμπία μπόρεσε να καταδείξει και να αποδείξει την κοινή καταγωγή όλων των Ελλήνων, συνάζοντάς τους γύρω της, συγκινώντας τους, συνδέοντάς τους, μορφώνοντάς τους, εμπνέοντάς τους τη συνείδηση της εθνικής τους ταυτότητας και ενότητας σε τέτοιο βαθμό, ώστε να τους καταστήσει ικανούς να κρατήσουν αιώνες μέσα τους, άσβηστο το φως, που τους είχε δώσει. […]
Οι Ολυμπιακοί Αγώνες ήταν η ομαδική λατρεία του «κάλλους», η έκφραση του θαυμασμού για τον άνθρωπο, που υπερέχει. Οι Έλληνες αγωνίζονταν για το φιλότιμο, όπως άλλωστε και σήμερα ακόμα, έπειτα από τρεις χιλιάδες χρόνια. Οι αθλητικοί αγώνες, μακριά από κάθε υλικό κέρδος, καλλιεργούσαν την προσωπική υπεροχή, τη διάκριση, την επιθυμία για νίκη, την ηρωική παλικαριά, όπως άκουγαν να την τραγουδούν οι περιπλανώμενοι ραψωδοί. Για ένα απλό στεφάνι ελιάς, έμπαιναν σε σκληρή, σχεδόν βασανιστική, γεμάτη πόνους, στερήσεις και μόχθους, ζωή. Πίσω από το στεφάνι, ήξεραν πως θα βρουν αξίες πιο πολύτιμες κι απ’ όλο το χρυσάφι του κόσμου: την αξιοπρέπεια, την τιμή και τη δόξα για τους εφέστιους θεούς τους, για την πατρίδα, για τους προγόνους, για τους γονιούς και για τα παιδιά τους. Όσο απουσίαζε από το στεφάνωμα κάθε κέρδος υλικό, η Ολυμπιακή νίκη εδραιωνόταν από την ανυπέρβλητη ηθική της αξία, διότι είχε περιεχόμενο θρησκευτικό, ηθικό και πνευματικό και διότι ο νικητής γινόταν πρόσωπο σχεδόν ιερό, όπως μπορούμε να αντιληφθούμε από τις τιμές ημίθεου, που επεφύλασσαν στους στεφανωμένους αθλητές. […] (Από την παρουσίαση της έκδοσης)